M: Στις 9 Ιουνίου του 2015 ήρθε ένα μήνυμα στο ινμποξ απο τον Α.
‘Μου ηρθε η ιδέα ενος queer art / performance χώρου στην αθήνα. Παρόμοιο με το..., αλλά περισσότερο επικεντρωμένο στις τέχνες.
Όλοι εμείς χρειαζόμαστε έναν χώρο σα βάση.
Πιστεύεται οτι μπορούμε να βρούμε κάτι οχι πολύ ακριβό? Πως σας φαίνεται?
Feedback.
Οι απαντήσεις τότε ήταν θετικές, αλλά ο χώρος θα έπρεπε να είναι πολύ μικρός και οικονομικός, επειδή πολλές μένανε στα εξωτερικά, και οι εδώ δεν είχαν πολύ χρόνο ούτε χρήμα. Αυτή η ιδέα δεν υλοποιήθηκε.
Κάποιους μήνες μετά, οι ίδιοι φίλοι μου προώθησαν μια γερμανική προκήρυξη υποτροφιών για Έλληνες απόφοιτους πανεπιστημίου που θέλουν να καταρτιστούν στην πολιτιστική διαχείριση και να υλοποιήσουν μια κοινωνική πρωτοβουλία για νέους στην Ελλάδα μέσω του πολιτισμού.
Εγω ήμουν η μόνη που θα μπορούσε να το κάνει. Ήμουν άνεργη και διαθέσιμη. Το πρότζεκτ που υλοποιήθηκε ήταν το Αθηναικό μουσείο κουίρ τεχνών. Δηλαδή ΑΜΟΚΑ.
///
Στην Ελλάδα δεν υπήρχαν αρκετοί λοατκι φεμινιστικοί κουηρ χώροι. Λίγο καιρό πριν είχε κλείσει και το φεμινιστικό κέντρο στην αθήνα, γιατί η ομάδα δεν μπορούσε πλέον να πληρώνει το νοίκι.
Φανταζόμασταν το Κουηρ μουσείο σαν μια πλατφόρμα που θα έδινε στέγη σε διαφορετικές συλλογικότητες και υποκείμενα που εκείνη την στιγμή βρισκόντουσαν άστεγα.
Ένα χώρο που θα έδινε βάση στην φροντίδα, στις ανθρώπινες σχέσεις και τη δημιουργικότητα. Ένα χώρο ανοιχτό και προσβάσιμο.
Το πρόγραμμα της υποτροφίας ήταν βασανιστικό.
Πολύ φιλελεύθερο και ανταγωνιστικό. Αλιενατινγκ/ αποξενωτικό.
Έπρεπε να μάθω να μιλάω μια άλλη γλώσσα και συχνά περίμεναν από εμένα ένα θυματοποιητικό λόγο, που δεν ήθελα να προσφέρω.
Εγώ δεν ήμουνα συνηθισμένη να κάνω αουτινγκ σε τετοια περιβάλλοντα. Πάθαινα κρίσεις πανικού και άγχους.
Κατά την διάρκεια της εκπαίδευσης, η λέξη αμοκα, αντικατέστησε την λέξη πούστης, στο λεξιλόγιο των συνυποτροφων μου.
..ε καλα, χα χα αυτός είναι πολύ αμοκα...!
Η δημιουργια αυτης της νεας λεξης που αντικαθιστούσε την βρισιά χωρις να αλλάζει το περιεχόμενο της, με τρομοκράτησε.
Έμεινα σιωπηλή απέναντι τους. Στην ομάδα του αμοκα το ανέφερα μετα απο μηνες.

Το αμοκα δεν ερχόταν να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ κουίρ και ετεροκανονικών στρέιτ.
Ξεκίνησε ως ένας χώρος από εμάς για εμάς.
Κατά την διαρκεια της υποτροφίας επρεπε να τους αποδείξω κατι παράλογο, πως το προτζεκτ που πρότεινα δεν ειχε σκοπο να δημιουργησει ή να ενισχύσει ένα γκέτο.
Ήταν δύσκολο να καταλάβουν πως το γκέτο είναι κάτι που δημιουργείται εν μέσω συστηματικής βίας και αποκλεισμού. Τα προνόμια δημιουργούν τέτοιου είδους παρερμηνείες και παράλογες φιλοδοξίες.
Η αρχική ομάδα του ΑΜΟΚΑ απαρτίζεται λοιπόν από ανθρωπολόγες, καλλιτέχνιδες, παιδαγωγές, πρώην ναυπηγές που εργάζονται σε κολεκτίβες, μεταφράστριες. Λευκές και αρτιμελής που μιλάνε ελληνικά και απολαμβάνουν πλήρη πολιτικά δικαιώματα. Λεσβίες, αμφισεξουαλικές και σις γκέι άντρες.
Το πρόγραμμα που είχε εγκριθεί από την υποτροφία έπρεπε να ολοκληρωθεί μέσα σε 5 μήνες. Όλα τα χρήματα έπρεπε να ξοδευτούν σε 5 μήνες. Και όχι ανάλογα με τις ανάγκες μας. Στην συνέχεια η υποτροφία δεν μας έδωσε βραβείο γιατί το αμοκα δεν έχει επιχειρηματικό σχέδιο. Το αμοκα σήμερα είναι αυτοδιαχειριζόμενο.
Κατά την διάρκεια της υποτροφίας είχαμε την δυνατότητα να πληρώνουμε μισθούς στην κοινότητα μας, και να αναλαμβάνουν πληρωμένες εργασίες κάποιες από εμάς. Αυτό από μόνο του ήταν φανταστικό.
////
Χρειαζόμασταν ένα αρχείο. Εκδηλώσεις που έχουν να κάνουν με την ιστορία μας, ως ανώμαλες και φεμινίστριες. Ναι εδώ στην αθηνα.. Ένα ελληνικό αρχείο, με την έννοια της γεωγραφίας και της εμπειρίας όχι του έθνους. Θα συμπεριλάμβανε την καλλιτεχνική παραγωγή που θα φιλοξενούσε το αμοκα, γιατί η τέχνη είναι πολιτική, γιατί η ζωή μας είναι τέχνη.
Γιατί η σεξουαλικότητα μπορεί να είναι μια καλλιτεχνική δημιουργία, Γιατί το να εκθέσεις την ευαλωτότητα σου και τις ρωγμές μεταξύ του πολιτικά ορθού και της επιθυμίας, θέλει θάρρος. Και είναι αυτές οι ρωγμές που μπορούν να μας φέρουν πιο κοντά.
Επιθυμία μας ήταν και είναι να συνδέσουμε την μνήμη και την ιστορία με το παρόν και το μέλλον. Το όραμα να φτιάξουμε έναν χώρο για να στεγαστούν και να φιλοξενηθούν η δημιουργικότητα και οι φαντασιώσεις φεμινιστικών και λοατκι υποκειμενικοτήτων ήταν και είναι η κινητήριος δύναμή μας.
Θέλαμε να κάνουμε έναν ασφαλή χώρο, που να χωράμε όλες. Ακόμη και αυτοί με τους οποίους δεν είχαμε συναντηθεί στο παρελθόν.
Ένα μεγάλο ποσό της υποτροφίας, χρησιμοποιήθηκε για να κάνουμε τον χώρο προσβάσιμο σε αμαξίδια.
Κανένας άνθρωπος με αμαξίδιο δεν έχει έρθει ακόμη στο αμοκα.
Η θέληση δεν είναι αρκετή χρειάζονται πραγματικοί δεσμοί.
Σε όλες τις εκδηλώσεις μας προσφέραμε διερμηνεία στην νοηματική. Έτσι και σήμερα.
Η Έλενα, η διερμηνέας, έλεγε πως δεν την πείραζε να δουλεύει χωρίς πραγματικό κοινό, ήταν για εκείνη μια πράξη πολιτική, που αν μη τι άλλο έκανε ορατή την απουσία.
/////

Η πρώτη εκδήλωση του αμοκα ονομαζόταν
Love affairs: Στρατηγικές αντίστασης και σχέσεις αγάπης, καταγράφοντας την χαρά και την απώλεια της παρουσίας.
Προβλήθηκαν δύο ντοκιμαντέρ από την Τουρκία. Το My Child, ντοκιμαντέρ για την ομάδα Listag, ομάδα γονέων με lgbt παιδιά, και το Voltrans, ντοκιμαντέρ για την πρώτη ομάδα τρανς ανδρών της Τουρκίας. Ο Ρουζγκάρ, που είναι δίπλα μας, ήταν ένας από τους καλεσμένους και συντελεστής του ντοκιμαντέρ Voltrans. Ο Oυλας, που επίσης συμμετείχε και στην σημερινή αλλά και στην τότε ταινία, δεν κατάφερε να είναι μαζί μας σήμερα, γιατί δεν του παραχωρήθηκε βίζα από το ελληνικό προξενείο.
Εκείνη η εκδήλωση έγινε για να τιμήσουμε τον χαμό κάποιων φίλων και να στηρίξουμε τους επιζήσαντες αυτού του χαμού με την αγάπη μας.

Η επινόηση δικών μας τελετών πόνου αλλά και γιορτής, είναι και αυτή μέρος των ασκήσεων ελευθερίας του Αμοκα.

Μέσα από αυτήν την πρώτη εκδήλωση οργανώθηκε η πρώτη συνάντηση γονέων λοατκι παιδιών, που τώρα ονομάζετε Υπερήφανοι γονείς.
Το αμοκα πρότεινε μια προβολή. Τα υπόλοιπα απλά ήταν έτοιμα να γίνουν.

Η εκδήλωση Χαρτογραφήσεις της μνήμης - Ένα απόγευμα με φεμινιστικά και κουήρ αρχεία της πόλης,
περιλάμβανε μια ημερίδα και μια έκθεση.
Θέσαμε τα ερωτήματα.
Τι είναι αρχείο;
Τι είναι φεμινιστικό, λεσβιακό ή κουήρ αρχείο;
Ποια είναι τα μέρη αυτά στην πόλη που στεγάζεται η κινηματική, πολιτική και προσωπική μνήμη;
Την ήμερα εκείνη συναντηθήκαμε ακαδημαϊκοί, φεμινίστριες όλων των ηλικιών, τρανς και ανώμαλα άτομα. Συναντηθήκαμε με υλικό από προσωπικά, ανεπίσημα και αυτοοργανωμένα αρχεία σχετικά με το τρανς και φεμινιστικό κίνημα στην Ελλάδα από τη δεκαετία του 1980 και μετά.

Τις ίδιες μέρες η έκθεση Λεσβιακές Ξεναγήσεις στο Αθηναϊκό Παρελθόν αποτελούταν από μία χαρτογράφηση των σημείων στην πόλη όπου κάποτε υπήρξαν λεσβιακά μπαρ όπως επίσης και αφηγήσεις από τις θαμώνες τους.
Πως ήταν τότε?
Η έκθεση ήταν ανοιχτή στις παρεμβάσεις του κοινού με λόγια, εικόνες, στίχους, ήχους, αντικείμενα και άλλες αναθηματικές πράξεις.
Οι μαρτυρίες τότε ήταν χωρίς όνομα ή πρόσωπο. Χρησιμοποιήσαμε ψευδώνυμα, είναι μυστικές και συχνά δεν θέλουν να βγουν δημόσια, μόνο θραύσματα τους φθάνουν σε εμάς.
Η πρόσβαση, τόσο η δική μας όσο και του κοινού, σε αυτό το παρελθόν δεν είναι αυτονόητη και εύκολη.

////

Σε κάποια άλλη εκδήλωση καλωσορίσαμε τις κουήρ πορνογραφές και ξανοιχτήκαμε στις συναισθηματικές διαστάσεις του αρχείου, αναζητήσαμε θραύσματα από τις συλλογικές και προσωπικές μας μνήμες σεξουαλικής απόλαυσης και διαβάσαμε την πορνογραφία σαν ένα είδος πολιτισμικής μνήμης των προσωπικών και συλλογικών μας σεξουαλικών συναισθημάτων και αισθήσεων.
Παρακολουθήσαμε μαρτυρίες και αφηγήσεις από την Ελλάδα και το εξωτερικό και πήραμε μέρος σε ένα εργαστήριο που αποσκοπούσε να δημιουργήσει συλλογικά εικόνες της σεξουαλικότητας που δεν θα μπορούσαμε εύκολα να βρούμε στην mainstream παραγωγή. Εμείς οι ίδιοι γίναμε παραγωγοί κουλτούρας και εκτεθήκαμε, περιλαμβάνοντας τους δικούς μας σωματικούς σχηματισμούς, τις σεξουαλικές πρακτικές ή τις ιδιαίτερες προτιμήσεις μας.

///
Στο αμοκα έχουν φιλοξενηθεί κατά την διάρκεια των τελευταίων 5 μηνών εκθέσεις, προβολές, πάρτι, εργαστήρια, ανοιχτά αλλά και κλειστά προς το κοινό.
Στην εριγονης 3, στον δεύτερο όροφο, ανάμεσα σε έναν παιδότοπο και μια σχολή πολεμικών τεχνών.
Το επόμενο σαββατοκύριακο θα λάβουν χώρο 2 εργαστήρια και 2 περφορμανς.
Στον χώρο μας συναντιούνται ήδη 2 συλλογικότητες, οι Οικογένειες Ουράνιο Τόξο, η μόνη συλλογικότητα κουήρ γονέων στην Ελλάδα που διεκδικεί δικαιώματα κουήρ γονεϊκότητας,
και οι Περήφανοι Γονείς.
Επίσης στον χώρο του αμοκα υπάρχει προσωρινά, όπως και σήμερα μαζί μας, ένα κουτί οικονομικής ενίσχυσης για τις φίλες μας τρανς γυναίκες, λεσβίες, και γκέι πρόσφυγες από Αίγυπτο, Συρία, Ιράκ, Υεμένη που θέλουν να φύγουν για το Βορρά, καθώς η συνθήκη που βιώνουν στην Αθήνα δεν είναι καθόλου ευχάριστη.
Θα γυρίσει απόψε και ανάμεσα σας.
Αυτή δεν είναι μια πράξη ανθρωπισμού, άλλα μια διεκδίκηση χώρου και παρουσίας στην σημερινή βουλή των σωμάτων.
Γιατί οι ζωές μας αλληλοεξαρτούνται.

Documenta14_ 34 Exercises of Freedom: #31 Voices of Trans and Queer Politics in the Mediterranean

T: Γειά σας και απο μένα.
Είμαι η Τίνα Βορεάδη, μέλος του ΑΜΟQΑ.
Οταν μας έγινε η πρόταση να μιλήσουμε στην Βουλή των Σωμάτων για το χώρο μας, σε μια Ασκηση Ελευθερίας, ρώτησα ένα πολύ αγαπημένο μου πρόσωπο: “Τι είναι ελευθέρια για σένα;” Μου απάντησε “Ελευθερία είναι να ζείς χωρίς φόβο”.
Οι λέξεις Ελευθερία και Φόβος, δεν σημαίνουν τίποτα απο μόνες τους.
Εγώ έχω αυτό που στα ελληνικά θα λεγόταν “Φόβος του κοινού”. Μου είναι εξαιρετικά δύσκολο να μιλώ μπροστά σε κοινό. Νοιώθω οτι απειλούμαι, με κυριεύει ο τρόμος, με όλα τα σωματικά συμπτώματα που τον ακολουθούν.
Όταν λοιπόν ανοίξαμε τον χώρο μας και κάναμε τις πρώτες μας εκδηλώσεις, είπα στα άλλα μέλη της ομάδας οτι θα μπορούσα να αναλάβω οποιοδήποτε ρόλο, εκτός απο το να μιλήσω.
Σιγά σιγά, και ενώ προχωρούσαν οι μήνες και συνεχίζαμε, κατάλαβα οτι ήμουν κάθε φορά πιο άνετη και πιο έτοιμη να απευθυνθώ σε αυτά τα σώματα που είχαμε απέναντί μας. Γιατί δεν τα είχαμε πια απέναντί μας.
Το κοινό είχε μετατραπεί, όχι σε “κοινό μας”, όχι δηλαδή σε συχνούς μας επισκέπτες. Αισθάνομαι οτι αρχίζει να μετατρέπεται σε μια μικρή άτυπη κοινότητα.
Αυτό τελικά ήταν και η κεντρική μας επιθυμία, τουλάχιστον η δική μου. Να συνυπάρξω, να συνδιαλλαγώ, να μάθω παρέα με άλλα σώματα, να επιθυμήσω μαζί τους. Να παίξω.
Δεν ξέρω ακόμα πως φτάνεις να ελαχιστοποιήσεις την απόσταση.
Όμως οι πολιτικές, τα νοήματα και οι κουλτούρες που δημιουργούνται απο απόσταση δεν αφορούν κανένα σώμα. Κανένα σώμα.
Και λέγοντας αυτό απευθύνομαι σε όλα τα άτομα που είναι σήμερα εδώ απλά και μόνο γιατί η Documenta είναι “μια απο τις σημαντικότερες καλλιτεχνικές διοργανώσεις του κόσμου”. Αισθάνεστε άνετα; Σας προσφέρει κάτι το να μας ακούτε σήμερα εδώ; Ας έρθουμε πιο κοντά.
Εμείς λοιπόν είμαστε ένα “μουσείο τέχνης” που δεν συνδιαλέγεται με αυθεντίες και καταξιωμένα υποκείμενα. Συνδιαλεγόμαστε με σώματα. Στεκόμαστε μπροστά σε όλα αυτά τα κενά στην αφήγηση και φανταζόμαστε πιθανά πεδία δράσης. Για τα σώματα που το πλήθος τους δίνει σημασία μόνο οταν πρόκειται να τους επιτεθεί. Για να μιλήσουν όσα σώματα που, όπως εγώ, και πολύ περισσότερο απο εμένα, δεν μπορούν να το κάνουν.
Γνωρίζουμε οτι δεν μπορούμε να παράξουμε πλειοψηφικά νοήματα ούτε υπάρχει χώρος για μας στις κυρίαρχες αφηγήσεις.
Είμαστε κοντά σε αυτό που λέει ο Jack Halberstam όταν μιλάει για την Κούιρ Τέχνη της Αποτυχίας. Η αποτυχία ώς συννώνυμο της ελευθερίας.
Εγώ θέλω να παίξω και θέλω να αποτύχω. Ας παίξουμε και ας αποτύχουμε μαζί. Σας ευχαριστώ.

A: Anna